24 november 2017: Arbeidsvoorwaardenakkoord? Ja of nee

De vier Centrales voor het Overheidspersoneel Defensie hebben de afgelopen weken hun achterban geraadpleegd om vast te stellen of het akkoord van 12 oktober 2017 hun instemming heeft. Klik hier voor het akkoord

Als de vraag enkel en alleen aan post-actieven was gesteld dan was het resultaat helder geweest: NEE.  Het AOW-gat heeft het voormalig defensiepersoneel niet alleen financieel maar nog meer emotioneel geknakt. Defensie pretendeert er alles aan gedaan te hebben maar die laatste 10% maakt dat dit voormalig defensiepersoneel een onvoldoende aan Defensie geven en daarmee aan het akkoord.  In 2012 was het probleem al bekend en pas in 2017 komt Defensie met een 90% armoede variant.

Ook actief dienenden militairen die bv. 25 jaar geleden de initiële opleiding hebben afgesloten hebben een bittere smaak met dit akkoord. Wederom wordt de FLO-leeftijd opgehoogd. Kan de werkgever nog wel vertrouwd worden? Eerst werd 55 jaar 58 jaar en 58 jaar werd 60 jaar en nu wordt het gekoppeld aan de AOW-leeftijd. Waar andere werknemers nu pas langer moeten doorwerken was dit allang ingericht bij de militairen. Militairen hebben veel voor lief genomen omdat ze wisten dat ze met 55 jaar (bij de Marine bij sommigen zelfs 50 jaar) met FLO gingen. Als ze de huidige ontwikkelingen toen hadden geweten dan hadden ze in hun leven andere keuzes gemaakt.

Burgermedewerk(st)ers hebben het idee dat ze de echo van 1986 horen. Loopbaanbeleid, competenties. Defensie belooft altijd veel maar in de praktijk komt er werkelijk niets van terecht.

Op 3 maart 2015 (klik hier voor het eerste deelakkoord) kwamen Defensie en de bonden het volgende overeen:

Burgerpersoneel moet beter in staat zijn om de eigen loopbaan vorm te geven en ervoor te zorgen dat kennis en capaciteiten blijven aansluiten bij hetgeen door Defensie en andere werkgevers wordt gevraagd. Om dit te bevorderen kiest Defensie ervoor om voor het burgerpersoneel loopbaanbegeleiders beschikbaar te stellen en het management development verder door te ontwikkelen. 

Wat is er anno 2017 van die plannen terechtgekomen?

Uiteindelijk zullen de Centrales de stemmen tellen en dan geldt: meerderheid van stemmen (50% +1) telt. Vanzelfsprekend zullen alle opmerkingen op hun waarde worden gewaardeerd maar feitelijk is het toch: wat is de mening van de meerderheid binnen de eigen vakbond.

Er zijn vier centrales en bij staking van de stemmen beslist de minister. Mijn inschatting is dat er vrijdag 24 november 2017 een foto-moment is waarin de nieuwbakken staatssecretaris van Defensie, mevrouw Visser, samen met de voorzitters van de bonden het arbeidsvoorwaardenakkoord ondertekenen.

 

AOW-gat en de politiek

 

Op 13 november 2017 was er een overleg tussen de kamerleden die Defensie in hun portefeuille hebben en de staatssecretaris van Defensie, mevrouw Visser.  Hoewel tijdens die bijeenkomst bijna 80% over de onregelmatigheden in Schaarsbergen ging vroegen met name de oppositiepartijen, weliswaar summier,  aandacht voor het AOW-gat. Voor het concept-verslag van dit overleg klik hier

De staatssecretaris antwoordde

Deze discussie heeft langere tijd in deze Kamer plaatsgevonden. Mevrouw Popken gaf al aan dat ik er zelf ook een motie over heb ingediend. Wij denken dat het AOW-gat op een goede manier is opgelost door de huidige 90%-oplossing, die ervoor zorgt dat niemand meer in een onaanvaardbare positie kan komen. Ik word hierin ook gesterkt door het feit dat de Centrale Raad van Beroep voor zowel burgers als militairen heeft geoordeeld dat de voorziening die getroffen is, toereikend is. Daarmee is wat mij betreft de discussie aan de Kamer. U vraagt mij wat er nu nog wordt gedaan. De Centrale Raad van Beroep heeft een uitspraak gedaan. Die heeft geoordeeld dat de oplossing toereikend is. Daarmee is hieraan wat ons betreft invulling gegeven.

Aan Defensie zijn ook kamervragen gesteld over het onderhandelaarsresultaat. Klik hier voor alle Kamervragen over het onderhandelingsresultaat. Eén van de Kamervragen gaat over de vraag of met de bonden over het AOW-gat is gesproken. Defensie heeft deze vraag als volgt beantwoord: 

Met de centrales van overheidspersoneel is in het eerste deelakkoord arbeidsvoorwaarden afgesproken een voorziening te treffen die de negatieve gevolgen van het ontbreken van AOW beoogt te ondervangen. In 2015 is de voorlopige voorziening «tegemoetkoming inkomensderving als gevolg van ophoging AOW-leeftijd» van kracht geworden. Inmiddels heeft Defensie, gedragen door gerechtelijke uitspraken, de aan rechthebbenden uit te betalen vergoeding aangepast. De AOW-gat vergoeding, zoals Defensie die nu uitbetaalt, heeft de Centrale Raad van Beroep als toereikend beoordeeld. Per brief van 6 juni jl. (Kamerstuk 34 550 X, nr. 97) bent u geïnformeerd over de definitieve regeling. Deze definitieve regeling is niet besproken tijdens de onderhandelingen met de centrales van het overheidspersoneel inzake dit onderhandelingsresultaat.

Ook tijdens de begrotingsbehandeling op 22 en 23 november 2017 is door verschillende kamerleden aandacht gevraagd voor het AOW-gat.

De staatssecretaris weet maar één mantra t.w. Centrale Raad van Beroep. Ze zei het volgende:

Verschillende leden — ik noem de heer Bosman, mevrouw Bruins Slot, mevrouw Karabulut en ook de heer Voordewind — hebben mij gevraagd of ik in het licht van het extra geld dat wij nu beschikbaar hebben vanuit het regeerakkoord nogmaals wil kijken naar een andere oplossing voor de problematiek van het AOW-pensioengat. Dit is een lange discussie binnen deze Kamer. Zoals u weet, heeft Defensie zelf 750 miljoen beschikbaar gesteld in zijn begroting om te komen tot een voorziening die ervoor zorgt dat het netto-inkomen minimaal 90% is van het inkomen dat zou zijn uitgekeerd als de AOW-leeftijd 65 jaar was gebleven. Ik ben zelf als werkgever van mening dat met de huidige regeling, ook in vergelijking met andere sectoren binnen het Rijk, een oplossing is gevonden die volgens ons recht doet aan een adequate regeling als het gaat om het inkomen. De regeling zorgt ervoor dat er geen grote inkomensval kan zijn en dat mensen niet in een onverantwoorde positie terecht kunnen komen. De Centrale Raad van Beroep heeft dit standpunt onderschreven en heeft de regeling als toereikend beoordeeld.

Voor het concept verslag van de vergadering van 22 november 2017 (klik hier). Voor het concept verslag van de vergadering van 23 november 2017 (klik hier).  Bij beide vergaderverslagen ziet u in de linkerkolom Begroting Defensie 2018 (inclusief Kustwacht Caribisch NL uit de begroting Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (VII). Als u daarop klikt komt u direct bij het verslag van de begrotingsbehandeling van Defensie.

Toch is er nog voldoende politieke steun om die laatste 10% ook op te lossen. Echter het is net zoals de druppels water op een rotsblok. Het duurt even maar uiteindelijk breekt het rotsblok.

Rekentool en het inkomensoverzicht

Nog steeds is de rekentool niet beschikbaar. Aanvragen van inkomensoverzichten werden een paar maanden geleden steevast geweigerd omdat er ‘binnenkort‘ of ‘op korte termijn’  of ‘spoedig‘ een rekentool beschikbaar zou zijn. 

Tijdens een zitting bij de rechtbank heeft Defensie aangegeven dat een inkomensoverzicht nog steeds kan worden opgevraagd. Op dit moment worden inkomensoverzichten ook weer verstrekt.

Het lijkt erop dat zij die een procedure tegen Defensie hebben lopen daarbij voorrang krijgen. Tenminste daar ga ik van uit omdat deze personen als ze een afwijzing op hun verzoek of bezwaarschrift hebben gekregen een aanvraag kunnen indiene. Daarbij moeten ze verwijzen naar de brief en het referentienummer van die brief.

Letterlijk staat er in de brief

Indien u reeds op dit moment een overzicht wenst te ontvangen van de (op basis van de huidige gegevens berekende) financiële gevolgen van dit besluit, dan kunt u een e-mail sturen naar het e-mailadres AOWgat@mindef.nl. Ik verzoek u daarbij als onderwerp te vermelden ‘verzoek inkomensoverzicht’ en in de mail te verwijzen naar de datum en de referentie van dit besluit.

Het ABP en de gerechtvaardigde aanspraak

Van belang in de gehele discussie rondom de aanvullende maatregelen is de zogenaamde gerechtvaardigde aanspraak t.w.

De situatie indien de AOW-leeftijd en pensioenleeftijd niet zouden zijn verhoogd.

Doordat de oud-defensiemedewerker direct op de leeftijd van 65 jaar het pensioen moet aanspreken (de uitkering wordt immers niet verlengd) is de oud-defensiemedewerker (burger en militair) overgeleverd aan de grillen van het ABP. Defensie trekt zijn handen ervan af.

Waar met de uitkering nog loonsverhogingen worden verwerkt geldt dat niet als de uitkering bij 65 jaar wordt ingeruild voor een pensioen. Als we de media mogen geloven is dat pensioen de komende jaren ook niet waardevast. Het ABP kondigt zelf al een premiestijging aan. (klik hier).

Tevens kunnen de pensioen niet worden geïndexeerd. Op de website van het ABP staat:

De kans dat ABP de pensioenen in 2018 moet verlagen is inmiddels klein geworden. Voor de komende jaren blijft die kans wel aanwezig

 

Slot

De minister geeft steeds aan dat de regeling toereikend is en verwijst daarvoor naar de uitspraak van de Centrale Raad van Beroep. Sommigen hebben de strijdbijl begraven en berusten in hun lot.

Gelukkig zijn er ook nog velen die tussen hoop en wanhoop ervoor vechten om die laatste 10% van Defensie op te eisen.  Dat vechten is in de rechtszaal of via de vakbond of via de politiek.

Blijf vechten want dan smaakt de overwinning zoet.