Gedurende enige jaren proberen de sociale partners van werkgevers en werknemers tot een pensioenakkoord te komen. Zo’n overeenkomst tussen werkgevers en werknemers is voor iedereen van belang. Pensioenfondsen kunnen de pensioenuitvoering voor 2019 en verder ter hand kunnen nemen. Werknemers krijgen meer zekerheid over hun pensioen en de AOW-leeftijd.

Algemeen

De bedoeling van de partijen was om er uiterlijk september 2018 uit te komen.

Voor Prinsjesdag was al duidelijk dat er meer water door de Rijn moest gaan. Ook in de maand oktober waren de standpunten van de partijen nog te ver uit elkaar. Misschien dan nog een eindsprint in november?

Zelfs premier Rutte zat vorige week aan de onderhandelingstafel om waar nodig het geheel vlot te kunnen trekken. Het mocht allemaal niet baten want de onderhandelingen zijn stukgelopen.

Wat zijn de standpunten?

AOW-leeftijd

De FNV wil als één van de bonden dat de AOW-leeftijd minder snel stijgt en voorlopig gefixeerd blijft op 66 jaar. Met name voor de zware beroepen breken de bonden een lans. De bonden vinden het namelijk onverantwoord dat de zware beroepen gekoppeld blijven aan de hogere AOW-leeftijd. Ook staan de bonden kritisch tegenover de huidige koppeling van levensverwachting met de verhoging van de AOW-leeftijd.

De regering wil niet over het eigen graf regeren en houdt op dit moment vast aan de huidige systematiek om de AOW-leeftijd. De regering stelde wel voor om de AOW-leeftijd pas in 2024 op 67 jaar te laten beginnen.
Eventuele ingrijpende wijzigingen in de AOW-leeftijd daarna (dus ná 2024) laat de huidige regering graag over aan een nieuwe formatie en opvolgende regeringen.

Boete vervroegd pensioen

Op dit moment betaalt elke werkgever een boete indien personeel op te vroege leeftijd (55+) de organisatie verlaat (vroegpensioen). Deze boete is met 52% van de loonsom fors te noemen. De FNV wil dat de boete op ‘vervroegd pensioen’ met name voor de zware beroepen helemaal wordt afgeschaft.

Het kabinet wilde ten aanzien van de boete een lichte knieval maken. Deze boete zou zo was het voorstel van de Regering gelden tot één jaar voor de AOW-leeftijd. Verdere voorstellen waren om de boete op een bepaald moment naar 26 procent te verlagen t.w. indien de werknemer twee jaar voor zijn AOW-leeftijd is. Met deze maatregelen hef je aldus de bonden het probleem van de zware beroepen niet fundamenteel op. 

Fatsoenlijk pensioen

De bonden willen dat iedereen in Nederland een fatsoenlijk pensioen kan opbouwen.  Een korting op de pensioenen (oftewel een verslechtering) bij tegenvallende resultaten van de pensioenfondsen wordt door de bonden resoluut van de hand gewezen.

Het gaat daarbij om de verschillende groepen t.w.

• Jonge en oude werknemers 
• Werknemers met een vast werk en met een flexibel contract
• Werknemers in loondienst en ZZP’ers

Voor hen die al een pensioen hebben willen de bonden dat er een zekere mate van indexatie op het pensioen plaatsvindt. Nu is er geen enkele indexatie zodat de inkomsten (= pensioen) gelijk blijven maar de uitgaven elk jaar verder toenemen. Zo wordt vanaf 1 januari 2019 in Nederland het lage BTW tarief van 6% naar 9% verhoogd. Die verhoging vindt geen enkele compensatie bij hen die nu al pensioen hebben.

De bonden vinden dat de ZZP’ers verplicht moeten worden om op één of andere manier een pensioen op te bouwen. De werkgevers en de Regering verzetten zich daar fel tegen. De Regering broedt wel op bepaalde fiscale modellen om het voor ZZP’ers aantrekkelijk te maken om een pensioen op te bouwen.

Hoe nu verder?

Wouter Koolmees, de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, heeft op 21 november jl. de Kamer geïnformeerd dat onderhandelingen zijn stukgelopen. (klik hier)

De bonden zullen in de komende periode afzonderlijk en gezamenlijk acties voorbereiden om een standpunt kracht bij te zetten. Zo had de FNV op zaterdag 24 november 2018 al een manifestatie in Utrecht. Een volgende actie zal op 13 december zijn: dan leggen medewerkers van de Rotterdamse haven en de politie gezamenlijk gedurende 66 minuten het werk neer. De acties zullen in de aanloop naar de Provinciale Statenverkiezingen verder worden verhevigd.

Ik verwacht dat ook van de kant van de werkgevers en de Regering ‘acties’ worden voorbereid. Ze hebben hun ongenoegen duidelijk aan de media laten blijken. Naar het beeld van de werkgevers en de Regeringen hebben zij er alles aan gedaan om de bonden zoveel mogelijk tegemoet te komen. Nu de bonden dit voorstel hebben afgewezen zal de Regering naar ik vermoed hun ‘verantwoordelijkheid’ nemen en bepaalde elementen ‘dwingend’ opleggen.

In de brief van 21 november 2018 verwoordt de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid dit diplomatiek door te stellen: Het kabinet beraadt zich nu op het vervolg­proces, want de urgentie om het pensioenstelsel te vernieuwen blijft onverminderd groot.

In de media is uitgebreid aandacht besteed aan dit drama. Voor Telegraaf (klik hier). Voor NRC (klik hier)

Morgen, 27 november 2018 zal de Tweede Kamer om 16.45 uur vergaderen over het mislukken van het pensioenakkoord. Dit debat zal in de plenaire zaal worden gehouden .

U kunt het debat live volgen

• via internet op de website van de Tweede Kamer (klik hier)
• via Politiek 24 (Ziggo kanaal 502) of internet (klik hier)