Van een goed werkgever mag je verwachten dat het personeel op de hoogte wordt gesteld als er financiële wijzigingen zijn bij een uitkering of het salaris.

Defensie laat op dat gebied nog wel eens veel steken vallen.

De WUL-compensatie

Voor veel Nederlanders zijn de letters WUL een onbekende naam of afkorting. Voor militairen die al enige tijd in de organisatie werkzaam zijn staat WUL gelijk met het inleveren van geld. De WUL (Wet Unformering Loonbegrip) werkte zo sterk op de inkomsten van militairen in dat bepaalde groepen begin 2013 meer dan 4% in inkomen achteruit gingen.

Defensie bracht het negatieve nieuws eind 2012 en daarmee vlak voor de Kerstdagen. Veel militairen hebben zich mateloos geërgerd aan wijze en tijdstip (zo vlak voor de Kerst) waarop de informatievoorziening plaatsvond. Defensie wist begin 2012 al dat de invoering van de WUL financiële consequenties zou hebben voor het militair personeel.

De staatssecretaris van Financiën Frans Weekers geeft op 26 november 2012 in een brief aan mevrouw Hennis-Plasschaert aan:
“Het is zo dat in de memorie van toelichting van het (toen nog) wetsvoorstel Wet ULB opmerkingen zijn opgenomen ter zake van de consequenties van die wet voor militairen. Bij de behandeling van het wetsvoorstel in de MR zijn er van de zijde van het ministerie van Defensie geen opmerkingen gemaakt ter zake van die inkomensconsequenties. Om die reden ben ik er van uit gegaan dat het ministerie van Defensie die consequenties heeft aanvaard.”

Uiteindelijk heeft Defensie eieren voor haar geld gekozen en is er een magere reparatieslag ingezet zodat de negatieve financiële effecten slechts beperkt zouden zijn. Er zou sprake zijn van een financiële tegenvaller van maximaal 1,5%

Dat was in 2013. In de jaren daarna heeft Defensie stiekem deze WUL-compensatie de nek om gedraaid.

Hoe Defensie dat heeft gedaan kunt u lezen in een interessant artikel van Paul Eijkelenkamp. Dit artikel is geplaatst in het blad Trivizier van de vakbond VBM. (klik hier)

In dit artikel geeft hij aan dat Defensie de zogenaamde VUT-equivalente premie heeft beëindigd maar dat dit een jaar te laat is geschied. Voorts schrijft hij dat met het vervallen van die premie ook de compensatie voor de WUL komt te vervallen. In een overzicht valt te zien dat de financiële consequenties (WUL-schade) bij de lagere inkomens zo’n 1,38% – 1,63% van het salaris zijn. Dit betreft vooral de soldaten.

Zelf heeft hij tot aan de Centrale Raad van Beroep juridische procedures tegen Defensie aangespannen.

In de uitspraak van 27 september 2018 (klik hier) zegt de Raad over de WUL-problematiek

Op grond van de toelichting ter zitting begrijpt de Raad dat bij het overleg met de vakbonden over de beëindiging van de inhouding van de  VUT-equivalente premie van de zijde van de staatssecretaris duidelijk is gemaakt, dat die beëindiging zou meebrengen dat de WUL-compensatie zou wegvallen. Dit heeft niet geleid tot aanvullend overleg en nadere besluitvorming met betrekking tot de WUL-compensatie.

Omdat regelgeving ontbreekt die de staatssecretaris verplicht de militaire ambtenaren te compenseren voor hun nadeel door de WUL kan de staatssecretaris niet het recht worden ontzegd om de desbetreffende compensatie op enig moment stop te zetten.

In opdracht van de Raad moet Defensie nu een nieuw besluit nemen.

Het AOW-gat/-hiaat

De negatieve financiële consequenties van de ophoging van de AOW-leeftijd beter bekend als ‘het AOW-gat/-hiaat wordt door sommigen ook wel WUL 2.0 genoemd. En bij de WUL en bij de ophoging van de AOW-leeftijd heeft Defensie geen enkele zichtbare moeite gedaan om in de ministerraad een aparte behandeling voor het defensiepersoneel te vragen.

Toen het leed al geschied was gaf Defensie richting het personeel aan dat het AOW-gat geen probleem van Defensie was. Het personeel moest de eigen broek maar ophouden door het pensioen naar voren te halen.

Uiteindelijk na een bezoek aan het College voor de Rechten van de Mens in 2014, een Voorlopige Voorziening en vele rechtszaken heeft Defensie pas in maart 2018 besloten om een 100% AOW-gat compensatie aan het personeel te bieden.

Echter de berekende 100% van de gerechtvaardigde aanspraak in 2018 is niet de 100% van de gerechtvaardigde aanspraak in het jaar dat de defensiemedewerk(st)er de leeftijd van 65 jaar heeft bereikt. Dat geldt vanzelfsprekend het sterkst indien de leeftijd van 65 jaar nog ver weg is.

Zo kan door de jaren heen de volgende wijzigingen invloed hebben op de gerechtvaardigde aanspraak

• De verwachte AOW-leeftijd kan door de tijd heen hoger of lager uitvallen
• De pensioenrichtleeftijd was 67 jaar maar is voor de komende jaren 68 jaar. Voor de periode na 2020 is nu nog onzeker wat de pensioenrichtleeftijd gaat doen.
• De belastingtarieven kunnen in de toekomst wijzigen alsmede de hoogte van de AOW-uitkering
• Het ABP pensioenreglement kan in de komende jaren mede als gevolg van het verwachte pensioenakkoord en een volledig herzien pensioenstelsel zijn gewijzigd
• De hoogte van de tegemoetkoming kan gedurende de uitbetaling worden aangepast, als de uitgangspunten wijzigen.

Zelfs bij de hoogte van de tegemoetkoming AOW wordt aldus Defensie geen aansluiting gezocht bij de Sociale Verzekeringsbank.

In een brief aan de rechtbank zegt Defensie daarover:

Het ABP heeft laten weten dat aanvankelijk bij de start van de toekenning van de verhoogde AOW-gatcompensatie, de definitieve vaststelling van de hoogte van de eerste component van de compensatie plaatsvond bij het bereiken van de AOW-leeftijd op basis van de gegevens van de Sociale Verzekeringsbank (SVB).

Uitgangspunt hierbij was dat de leeftijd van 65 jaar en de AOW-leeftijd destijds nog zeer kort bij elkaar lagen en deze gegevens dus een goed beeld gaven van de feitelijke situatie.

Aangezien de periode tussen het moment dat de betrokkene 65 jaar wordt en de
AOW-leeftijd bereikt steeds langer is geworden, is het ABP daarmee gestopt. Het ABP stelt nu enkel op basis van de eigen gegevens vast hoe hoog de eerste component van de AOW-gatcompensatie moet zijn.

Kortom het inkomensoverzicht en de rekentool geven slechts een indicatie.

De gerechtvaardigde aanspraak kan uiteindelijk toch lager uitvallen en daarmee de 100% AOW-gat compensatie. Indien de uitkering pas bij de verhoogde AOW-leeftijd was beëindigd was er meer zekerheid over de inkomsten geweest.

Helaas is dat station al gepasseerd maar het is goed om jaarlijks de gerechtvaardigde aanspraak te berekenen, zodat u als u eenmaal 65 jaar bent niet voor verrassingen komt te staan.